SŁOWO O AUTORZE I JEGO DZIELE

W 1888 roku c. k. n. a. nadporucznik 62. batalionu obrony kraju Kazimierz Bryła wydaje w Stanisławowie swój podręcznik "Szermierz postępowy czyli podręcznik polski do nauki szermierki szpadonem".

Jest to trzeci znany nam najstarszy podręcznik (po Starzewskim i Durskim) wydany na ziemiach polskich i to w naszym języku ojczystym. Wydał mi się on na tyle interesujący, że postanowiłem udostępnić go szerzej z pewną niewielka modyfikacją, która nie narusza treści samego podręcznika. Głownie chodziło mi o umieszczenie (przyporządkowanie) rycin do ich opisu w tekście (autor umieścił je na końcu podręcznika) co czyni go bardziej zrozumiałym i łatwiejszym do przyswojenia. Jako, że w Signum Polonicum nie pomijamy żadnej dostępnej literatury na ten temat i ta jest ważną pozycją w odtwarzaniu staropolskiego wyszkolenia szermierczego. Niezwykle interesująca jest w nim terminologia i zastosowane nazewnictw, które sporo mówi nam o uprawianej wówczas szermierce. Wszystko zachowałem w oryginalnej pisowni.

Podręcznik ten autor oparł na francuskich wzorach szermierczych, głównie wojskowych. Sam autor tak zachęca do zapoznania się z tym dziełkiem:

"Niniejsze drugie wydanie podręcznika szermierki przejrzane, pomnożone, rycinami i przykładami zaopatrzone, oddaję do rąk twoich dziarska Młodzieży z tem uprzejmem wezwaniem, byś raczyła użyczyć swych względów temu dziełku, które jest pierwszym podręcznikiem polskim omawiającym sztukę szermierczą według metody używanej w szkołach wojskowych naszej Monarchii.

Niech dziełko to stanie się dźwignią ducha rycerskiego, a słowa w niem zawarte ziarnem rzuconem na bujną glebę, która z czasem ojczyźnie owoc wyda w postaci silnych, wytrwałych i do jej obrony zdolnych mężów".

No cóż, nic dodać nic ująć, możemy się tylko dołączyć do tego zaproszenia.
 

                                                                                                                      Zbigniew Sawicki

Zawiercie, A.D. 2003.